Rugklachten

De wervelkolom vormt het centrum van het skelet en is onmisbaar voor ons bestaan. In de evolutie is de wervelkolom van de mens uniek. Omdat wij op twee voeten lopen en geen stabiliserende staart hebben, staat onze wervelkolom verticaal. De wervelkolom is mede daardoor vatbaar voor veel pathologische aandoeningen. Die vatbaarheid, gecombineerd met onze westerse leefstijl zorgt ervoor dat ongeveer 50% van de volwassen bevolking met enige regelmaat rugklachten heeft. Rugklachten vormen de meest voorkomende oorzaak van werkverzuim/ziekteverzuim en gaan gepaard met hoge maatschappelijke kosten. (Bron: leerboek orthopedie)

Verschillende ziektebeelden van de rug:

Lumbale stenose (vernauwing in de onderrug):

De lumbale kanaalstenose of vernauwing van het lendenwervelkanaal is een aandoening die tamelijk veel en vooral bij oudere mensen voorkomt. Mensen die hieraan lijden klagen over pijn in de benen bij het lopen en staan. Het is niet altijd een pijnlijk gevoel, maar soms juist een moe gevoel. Als de klachten erger worden wordt de loopafstand steeds kleiner. Als de patiënt maar op een bankje gaat zitten of voorover bukt zakken de klachten weer af. De klachten komen meestal in beide benen voor, maar soms ook maar in 1 been. Liggen op de zij, of met opgetrokken benen, helpt vaak ook. Stilstaan na het lopen helpt niet omdat de klachten zelfs optreden na lang staan. Terwijl men vroeger gewend was om rechtop te lopen, gaat men wat voorovergebogen lopen, omdat in deze houding de klachten beter te dragen zijn. De mensen met deze aandoening zien er daarom steeds meer tegenop om uit te gaan voor hun dagelijkse boodschappen of sociale genoegens waardoor ze tenslotte maatschappelijk geïsoleerd kunnen raken. Het is verder opmerkelijk dat de meeste patiënten die lijden aan een lumbale wervelkanaalstenose, prima kunnen fietsen zonder noemenswaardige been- en rugklachten. Dit is te verklaren doordat bij het fietsen de rug gebogen is en dan het wervelkanaal juist wat meer ruimte krijgt.

De oorzaak van de klachten bestaat uit een vernauwing van het lendenwervelkanaal (stenose). Door de jarenlange belasting heeft bij ouderen de wervelkolom de neiging om slijtage te vertonen; slijtage is een normaal verouderingsverschijnsel dat bij iedereen voorkomt, al is de mate waarin het optreedt, van mens tot mens verschillend. Deze slijtage, ook wel genoemd artrose, is eveneens bekend van het heupgewricht of het kniegewricht. Als reactie op de artrose gaat het wervelbot woekeren, het wordt veel dikker, vooral bij de gewrichten, waardoor het wervelkanaal nauwer wordt. Bovendien zijn ook de banden bij de wervelkolom (ligamenten) verdikt, waardoor er binnen het vernauwde wervelkanaal nog minder ruimte overblijft voor de zenuwwortels. Maar hoeveel ruimte er uiteindelijk overblijft, wordt verder bepaald door de mate van slijtage en door de wijdte van het kanaal die beide van persoon tot persoon verschillend kunnen zijn.

Bron: https://www.nvvn.org/patienteninfo/wervelkolom-en-ruggenmerg/lumbale-stenose-vernauwing-in-onderrug/

Scoliose

Scoliose is een driedimensionale zijdelingse verkromming van de wervelkolom. Er ontstaat een bocht in de wervelkolom en deze draait om zijn eigen as. De wervelkolom kan naar één kant kromgroeien, waardoor er één bocht ontstaat, maar meestal zijn er twee bochten. De verdraaiing van de wervelkolom veroorzaakt op borsthoogte aan de rugzijde een bolling van de ribben. Die bolling wordt gibbus genoemd.

In Nederland hebben ongeveer 60.000 mensen scoliose en komen er ieder jaar circa 1000 nieuwe patiënten bij, meestal meisjes tussen de tien en achttien jaar. Per jaar worden zo’n 6.500 patiënten in een ziekenhuis behandeld, waarvan er ongeveer 600 geopereerd worden.

Oorzaken:

Scoliose is soms al bij de geboorte aanwezig, maar openbaart zich meestal tijdens de groei van baby naar volwassene. In 15% procent van de gevallen is de ziekte aangeboren. Vaak wordt de kromming pas zichtbaar als kinderen rond de tien jaar zijn. Soms wordt de scoliose veroorzaakt door afwijkingen van het bot, de zenuwen, de spieren of het bindweefsel. In 80% van de gevallen is de oorzaak van een scoliose echter onbekend. Een scoliose kan ook pas op latere leeftijd ontstaan. Vaak is dit een gevolg van het verouderingsproces

Klachten:

  • Soms weinig of geen klachten.
  • Rugpijn.
  • Vermoeidheid.
  • Pijn in de benen.
  • Bewegingsbeperking.
  • Cosmetisch bezwaar.

Bron: https://www.scoliose.nl/wat-is-scoliose/

SI-syndroom

De sacro-iliacale gewrichten (SI-gewrichten), ook wel de heiligbeengewrichten genoemd, bevinden zich links en rechts in de onderrug. Het SI-gewricht vormt de verbinding tussen het heiligbeen en de twee bekkenhelften. Bij klachten van het SI-gewricht kan er sprake zijn van gewrichtsblokkade, een verhoogde beweeglijkheid en/of letsel aan de gewrichtsbanden.

Oorzaken:

  • Een veel voorkomende oorzaak van pijn in het SI-gewricht is een val op de bil(len).
  • Auto/motorongeluk
  • Wanneer iemand zich verstapt
  • Overbelasting
  • Infectie
  • Zwangerschap
  • Maligniteit

Klachten:

  • Pijn in de onderrug en bilregio
  • Uitstralende pijn in het been

Ziekte van Bechterew

Bij axiale spondyloartritis zijn gewrichten in de rug en in het bekken ontstoken. Vooral de gewrichten tussen de onderrug en het bekken (SI-gewrichten). Ook andere gewrichten kunnen ontstoken raken, zoals knieën, enkels en schouders (dan wordt het perifere spondylartritis genoemd). Bij langdurige ontsteking van de gewrichten in de rug kan schade ontstaan door vorming van nieuw bot. Hierdoor worden de gewrichten steeds stijver en kunnen op den duur niet meer bewegen. Dan heet het de ziekte van Bechterew.

Axiale spondyloartritis ontstaat meestal heel geleidelijk en voor de leeftijd van 40 jaar. Bij axiale spondyloartritis slaat je afweersysteem als het ware ‘op hol’ waardoor je afweersysteem denkt dat goede (lichaamseigen) cellen kwade indringers zijn. Je afweersysteem wil die indringers verdrijven. Hierdoor komen bepaalde stoffen vrij waardoor ontstekingen ontstaan in je gewrichten, pezen, spieren of organen. Je immuunsysteem keert zich als het ware tegen je eigen lichaam. Daarom is axiale spondyloartritis een auto-immuunaandoening.Hierdoor ontstaan de gewrichten ontstoken. Het is nog niet precies bekend hoe dit komt. Waarschijnlijk speelt erfelijke aanleg een rol. In bepaalde families komt axiale spondyloartritis meer voor. Wanneer een vader of moeder de ziekte heeft, is de kans dat hun kind de ziekte ook krijgt ongeveer 1 op 10 (10%).

Klachten:

  • Pijn en stijfheid van de (onder)rug en/of de nek
  • Ontsteking van andere gewrichten, zoals knieen, schouders en heupen
  • Ontstekingen van pezen, met name de achillespees
  • Ontsteking van een vinger of teen
  • Ontsteking in het oog (uveitis), psoriasis en darmontstekingen (colitis ulcerosa en ziekte van Crohn)

Bron: www.thuisarts.nl en www.reumanederland.nl

Ziekte van Scheuermann

De ziekte van Scheuermann is een groeistoornis. De ziekte ontstaat vaak tussen het 13e en 17e jaar. Bij de ziekte van Scheuermann zijn de wervels in het bovenste deel van de rug vergroeid. Het kraakbeen aan de voorkant van de wervels wordt langzaam in bot omgezet. De wervel wordt aan de voorkant platter dan aan de achterkant (wigvorm). Hierdoor wordt de bovenrug te bol. Deze bolling of bochel wordt ook wel kyfose genoemd. Een lichte bolling van de bovenrug is normaal. Bij de ziekte van Scheuermann is deze bolling erger dan normaal.

De oorzaak van de ziekte van Scheuermann is onbekend. De ziekte van Scheuermann duurt een paar jaar, tot de groei is gestopt. De kromming in de bovenrug blijft, maar wordt daarna niet meer erger.

Klachten:

  • Meestal geen klachten
  • Soms kan buigen, tillen of sporten pijnscheuten geven in de bovenrug
  • Spierpijn en vermoeidheid in de rug, vooral aan het einde van de dag

Bron: www.thuisarts.nl

Osteoporose

Botontkalking (osteoporose) ontstaat als er meer bot wordt afgebroken dan wordt aangemaakt. Hierdoor worden de botten erg broos. De wervels zijn dan van binnen vrijwel hol en dus sterk verzwakt. Mogelijke oorzaken zijn:

  • onvoldoende lichaamsbeweging;
  • te weinig kalk (calcium) in de voeding;
  • te weinig buitenkomen overdag (zonlicht);
  • hormonale veranderingen bij vrouwen in de overgang (het bot wordt sneller afgebroken);
  • bepaalde ziekten (bijvoorbeeld van de schildklier);
  • medicijnen (langdurig dagelijks gebruik van prednison

Osteoporose geeft zelf geen klachten, maar vergroot wel de kans dat een bot of wervel breekt. Als een wervel breekt door osteoporose wordt dit ook wel een osteoporotische wervelfractuur of wervelinzakking of compressiefractuur genoemd. Hierbij is er een breuk van de wervel waarbij het wervellichaam als het ware wordt samengedrukt. Dit kan het gevolg zijn van een val, maar kan ook spontaan optreden bij mensen met osteoporose.

Klachten van een osteoporotische wervelfractuur/wervelinzakking

  • Plotselinge rugpijn
  • Uitstraling van de pijn naar de huid of de ledematen
  • Uitvalsverschijnselen ontstaan, zoals een afgenomen gevoel of krachtsverlies armen/benen
  • Een osteoporotische inzakking kan ook geleidelijk aan ontstaan waarbij de rug krommer wordt en u ook kleiner wordt. Wanneer één wervel inzakt, kan het lichaam 2 tot 4 cm korter worden. Wanneer meerdere wervels zijn ingezakt, kan het meer dan 10 cm kleiner worden.

Bron: website Medisch Spectrum Twente en www.thuisarts.nl

Behandelmethode:

  • Dry needling